غار کتله خور
غار كتله خور در ۱۵۵ كیلومتری جنوب زنجان و ۱۷۳ كیلومتری شمال همدان، در نزدیكی شهر كوچك گرماب واقع شده است. مسیر متداول، برای بازدید از این جاذبه طبیعی جاده زنجان به خدابنده (قیدار) در امتداد زرین آباد به گرماب است.
تا سال ۱۳۷۲ بازدید از غار تنها برای گروههای حرفه ای غارنورد و مجهز به ابزار و ادوات خاص امكان پذیر بود، كه از این سال به بعد عملیات عمرانی در این منطقه آغاز شد و مسیرهای بازدید تفریحی به طول دوهزار و ۳۵۰ متر و با نورپردازی های فراوان در غار ایجاد شد.
درحال حاضر غار كتله خور به عنوان یك مركز گردشگری در منطقه، مورد بازدید علاقه مندان بسیاری از سراسر ایران قرار می گیرد. از درون دهلیزها كه وسعت آن گاهی به بیش از ۲۰۰ تا ۳۰۰ متر می رسد گالری های باریكی در جهات گوناگون جدا می شوند كه انتهای بعضی از آنها مسدود و برخی دیگر راه عبور بسیار باریكی به گذرگاهها و دهلیزهای دیگر دارند و بسیاری از این مسیرها و دالان های باریك هنوز شناسایی نشده و ناشناخته مانده اند.
مساحت دهلیزها و معابر و دالانها را نمی توان به درستی تخمین زد. در حال حاضر دو گذرگاه بزرگ در درون غار شناسایی شده است، یكی گذرگاه و دهلیز اصلی و قدیمی است كه در راستای دهانه ورودی قرار گرفته و دیگری دهلیزها و دالانهایی هستند كه در فواصل ۱۵ ۱۰ متر از دالان های اولی قابل دسترسی است.
استالاگتیت ها و استالاگمیتها ستونهای عظیمی را در دهلیزها و گذرگاه های اصلی ساخته اند. قندیل های آویزان از سقف ها در اثر داشتن ناخالصی ها، زنگ های مختلف به خود گرفته اند و آنهایی كه تركیبات همراه نداشته و یا كمتر دارند به صورت بلورهای شیشه ای بسیار شفاف مشاهده می شوند.
زیباترین پدیده طبیعی این غار به صورت قندیل های تماشایی معمولا در اطراف چشمه ها و تالاب های كف آن قابل مشاهده است.در اثر فرو رفتن آب به طبقات زیرین غار و كم شدن عمق تالابها، كریستال ها و قندیل های بلورین خطوط دیدنی و بسیار جالبی را تشكیل داده اند. .
● هم سن و سال علیصدر اما متفاوت از او
این غار از نظر سنی تقریبا همسن غار علیصدر همدان است، البته این دو غار از دو جهت با هم تفاوت دارند. یكی اینكه غار علیصدر همدان غاری است كاملا آبی اما غار كتله خور زنجان غاری است تقریبا خشك.
دوم اینكه آهكهای غار كتله خور نسبت به آهكهای غار علیصدر بسیار خالص تر است كه این خود عاملی است جهت زیباتر شدن غار، چراكه خالص بودن آهك ها موجب شفافیت آنها و در نتیجه عبور نور از قندیل ها می شود.
یك نكته جالب توجه در رابطه با غار كتله خور این است كه شواهد و بررسی های انجام شده مؤید این موضوع است كه این غار در نهایت به غار علیصدر در همدان متصل می شود. همچنین یکی دیگر از عجایب و زیبایی‌های این غار تعدد طبقات آن است که اینگونه غارها در جهان بسیار کم‌نظیر هستند. گمان می‌رود که این غار دارای ۷ طبقه باشد که البته تاکنون تنها ۳ طبقة آن کشف شده است.
● غاری پر از میدان
گمان می رود حدود ۷۰۰ متر اولیه این غار قطری حدود ۷۰ سانتیمتر داشته است به طوریكه رهنوردان اولیه غار این مسیر ۷۰۰ متری را به صورت سینه خیز طی كرده و مسیر خود را با علامتگذاری مشخص كرده اند. ۱۰۰ متر ابتدای غار محل زندگی انسانهای نخستین بوده است كه این موضوع را اسكلت ۸۰ انسانی كه در این محل پیدا شده است تأیید می كند. این غار دارای بخشهای دیگری است كه به ترتیب، میدان شیر خوابیده، میدان بیستون، میدان چهل ستون، سه راهی كوهی، میدان پنج شیر، تالار عروس، تونل قندیلی، اتاق عقد، پای فیل، شتر با جهاز، عروس و داماد، میدان شمع، دو جادوگر، نخل سوخته، میدان مریم مقدس و ... را می توان نام برد. تمامی این بخشها حاصل تجمع های مختلف آهكی است كه هر كدام بر اساس شباهتی كه به یكی از اشیاء اطراف ما داشته اند به این اسامی خوانده می شوند.
یكی از ویژگیهای منحصر به فرد این غار را می توان وجود ستونك های آهكی عظیم دانست كه حاصل به هم پیوستن استالاگتیت ها و استالاگمیت های آهكی هستند كه باعث شده اند كه این غار خود، نگهدارنده خود باشد یعنی اینكه این ستونهای عظیم نقش نگهدارنده هایی را بازی می كنند كه مانع از فروریختن سقف غار می شود.
كتله خور در مراحل اولیه تشكیل خود غاری آبی بوده است كه در اثر فعل و انفعالات توده های عظیمی از سنگها از توده اصلی جدا شده اند. تشكیل طبقات متعدد این غار باعث شده است كه آب به طبقات زیرین نفوذ كرده و عملا غار تبدیل به غاری خشكی گردد.
از دیگر ویژگی های بارز این غار وجود قندیل های زیبا و شفاف آهكی و استالاگتیت های گل كلمی است. وجود چشمه های آب بسیار زلال در اطراف این غار و حفره های متعدد طبیعی هم از ویژگیهای منحصر به فرد این غار است. علاوه بر تمامی این مسائل در غار كتله خور همان طور كه در قبل آمد می توان تجمع های متفاوتی مشاهده كرد كه یكی از این تجمع های زیبا و جالب توجه استالاگمیت هایی است كه بسیار شبیه به عروس و داماد هستند و به همین اسم نامگذاری شده اند. این غار در طول ۱۲۰ میلیون سالی كه از عمرش می گذرد دستخوش تغییر و تحولات بسیاری شده است. از تغییرات طبیعی این غار می توان به شكستگیهای حاصل از زمین لرزه ها، گسل خوردگیها، لغزش ها و ریزش ها اشاره كرد.
نظرات شما عزیزان:
sos 
ساعت16:12---14 مرداد 1392
خیلی عالی
و همین طور خیلی جالب
ادامه بده
